Rok 2024 był wyjątkowo intensywny dla społeczności polskiej w Argentynie. Związek Polaków w Republice Argentyńskiej (UPRA) – we współpracy z Ambasadą RP w Buenos Aires oraz organizacjami takimi jak ACAP (Argentyńsko‑Polskie Stowarzyszenie Kulturalne), Biblioteka Domeyki, PMS (Polska Macierz Szkolna), PONA (Organizacja Nauczycieli Polonijnych w Argentynie) i liczne zespoły taneczne – zrealizował imponującą liczbę ponad 150 wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych i artystycznych.
Kaziuk – powrót do tradycji
Po raz drugi w ciągu ostatnich 30 lat odbyły się w Buenos Aires uroczystości Kaziukowe – święto ku czci św. Kazimierza, patrona Polski i Litwy. W wydarzeniu wzięło udział ponad 100 osób, w tym wielu Argentyńczyków.
Kurs historii Polski
We współpracy z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim kontynuowano kurs historii Polski, który w 2024 roku przyciągnął ponad 600 uczestników. Wykłady prowadził m.in. prezes UPRA, inż. Witold Kopytyński, który poruszał tematy związane ze św. Kazimierzem, Bitwą pod Wiedniem, Bitwą pod Grunwaldem oraz współczesną rolą Polski w kontekście wojny w Ukrainie, tożsamości narodowej i Inicjatywy Trójmorza. Prelekcje odbywały się także na Uniwersytecie del Salvador.
Koncerty – muzyczne oblicze Polonii
UPRA i ACAP współorganizowały koncerty w prestiżowych lokalizacjach Buenos Aires, m.in. w Teatro Colón, Palacio Paz, Muzeum Fernández Blanco, Bibliotece Narodowej, Kościele Matki Boskiej z Guadalupe, a także w społecznościach żydowskich i klubach kulturalnych. W wydarzeniach brali udział zarówno argentyńscy, jak i polonijni artyści, prezentując bogactwo polskiej muzyki klasycznej i współczesnej.
"Szlaki nadziei – Odyseja Wolności’’
Wystawa „Szlaki nadziei”, poświęcona losom Polaków podczas II wojny światowej, została pokazana w kilku prowincjach. Główna prezentacja odbyła się w Salón Dorado Legislatury Miasta Buenos Aires i zgromadziła ponad 250 uczestników, w tym przedstawicieli korpusu dyplomatycznego. Prelegentem był wiceprezes UPRA, inż. Andrés Chowanczak.
Promocja języka polskiego
UPRA wspiera naukę języka polskiego we wszystkich formach: od zajęć tradycyjnych, przez inicjatywę „Kawiarnia Polska”, po działalność harcerską i wycieczki edukacyjne. Wyróżniającą się rolę odegrały PMS, PONA i środowiska harcerskie. PONA zorganizowała kurs literatury polskiej z dużym udziałem młodzieży. Cieszy także rosnące zainteresowanie językiem polskim wśród dzieci, młodzieży i osób bez polskich korzeni.
Sztuka i tradycja – haft, malarstwo, fotografia
Popularnością cieszyły się warsztaty tradycyjnego haftu polskiego. W siedzibie UPRA odbyło się też wiele wystaw, m.in.:
Szczególnym wydarzeniem był Tydzień Kultury Polskiej, organizowany przez ACAP i objęty patronatem Ambasady RP, w ramach obchodów ustanowionych ustawą Miasta Buenos Aires.
Obchody 80. rocznicy Powstania Warszawskiego
W ramach obchodów rocznicy zorganizowano wykład z udziałem Andrésa Chowanczaka i pisarki Any Wajszczuk, autorki książki „Chicos de Varsovia”, a także prezentację spektaklu teatralnego opartego na tej publikacji.
Noc Muzeów
W ramach corocznej „Nocy Muzeów” siedzibę UPRA przy ul. Borges odwiedziło ponad 1 000 osób. Była to kolejna okazja do promowania polskiej kultury wśród szerokiej publiczności.
Tańce polskie i obecność na BA Celebra
Zespoły taneczne związane z UPRA wzięły udział w ponad 50 występach – zarówno w środowiskach polonijnych, jak i na wydarzeniach międzykulturowych w Argentynie. Dużym sukcesem zakończył się udział w BA Celebra, gdzie polska społeczność zaprezentowała się z aż 10 stoiskami – była to druga najliczniejsza reprezentacja po społeczności włoskiej.
Działalność Biblioteki Domeyki
Biblioteka Ignacego Domeyki w Buenos Aires w 2024 roku realizowała trzy główne projekty:
1. „Polskie rodziny na ziemi argentyńskiej”
Długoterminowy projekt dokumentowania historii polskich rodzin w Argentynie. Do tej pory zebrano biografie i archiwalia ponad 100 osób, udostępnione na stronie: www.familiaspolacas.com.ar.
2. Artyści polscy w Argentynie
Biblioteka gościła prof. Jana Wiktora Sienkiewicza (UMK w Toruniu), który zapoznał się z kolekcją dzieł polskich artystów emigracyjnych. Równolegle trwały badania archiwalne i prasowe.
3. Promocja twórczości Floriana Czarnyszewicza
Podczas targów książki w Villa Carlos Paz zaprezentowano wystawę poświęconą pisarzowi. Ekspozycja była częścią obchodów Dnia Niepodległości w Domu Polskim w Córdoba. Biblioteka współtworzyła także projekt multimedialny „Konstelacja Czarnyszewicz”. Pod koniec września uczestniczyła w 46. Konferencji MABPZ w Chicago.
Andrés Chowanczak
Wiceprezes Związku
Polaków w Argentyńskiej
Fotografie: